24 اکتبر 2023- در مطالعه اخیر منتشر شده در Scientific Reports، محققان ارزیابی کردند که آیا ارزیابی چاقی احشایی در افراد مبتلا به پیش دیابت می تواند به پیش بینی خطر ابتلا به دیابت در آینده کمک کند.

زمینه

افراد مبتلا به پیش دیابت در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 (T2D) و بیماری های قلبی عروقی (CVDs) قرار دارند. مطالعات ارتباطی را بین پیامدهای متابولیکی چاقی احشایی و مقاومت به انسولین (IR) نشان داده‌اند.

در محیط های بالینی، اندازه گیری های آنتروپومتریک مانند شاخص توده بدنی (BMI)، دور کمر(WC)  و نسبت دور کمر به باسن(نسبت W/H)به طور سنتی برای ارزیابی چاقی احشایی استفاده می شود. با این حال، توجه به این نکته مهم است که این اندازه‌گیری‌ها به‌طور غیرمستقیم بافت چربی احشایی(VAT)  را اندازه‌گیری می‌کنند که به چربی داخل شکم اشاره دارد که به دلیل فعالیت متابولیکی بالایش و تأثیر آن بر حساسیت به انسولین شناخته شده است.

با توجه به ارتباط بین پیامدهای متابولیکی چاقی احشایی و مقاومت به انسولین (IR)، استفاده از اندازه‌گیری VAT مبتنی بر توموگرافی کامپیوتری (CT) می‌تواند به پیش‌بینی دقیق‌تر خطر دیابت وCVD  در افراد مبتلا به پیش دیابت کمک کند.

در مورد این مطالعه

در مطالعه ی حاضر، محققان از 78 فرد مبتلا به پیش دیابت با قومیت کره ای با سن 20 سال یا بیشتر ثبت نام کردند. این افراد همچنین نتایج غربالگری توموگرافی کامپیوتری شکم (CT) خود را به عنوان بخشی از مشارکت خود در مطالعه ارائه کردند.

محققان از معیارهای انجمن دیابت آمریکا (ADA) برای شناسایی افراد مبتلا به پیش دیابت استفاده کردند. معیارهای انجمن دیابت آمریکا برای تشخیص پیش دیابت عبارتند از:  گلوکز پلاسما در حالت ناشتا بین 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر(IFG)، گلوکز 2 ساعته در تست OGTT بین 140 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر(IGT)، سطح هموگلوبین گلیکوزیله بین 5.7 تا 6.4 درصد.  

قابل توجه است که مقاومت به انسولین (IR)، یک عامل پاتوفیزیولوژیک نیز بر پاسخ‌های مختلفOGTT  در افراد و متعاقباً بر سه زیرگروه پیش دیابت، تأثیر می‌گذارد.

بر اساس این معیار، محققان همه شرکت‌کنندگان را در سه زیرگروه پیش دیابت طبقه‌بندی کردند: I-IGTیا IGT ایزوله(به این معنا که فقط به اختلال تحمل گلوکز مبتلا بودند)، IFG ایزوله [I-IFG]، و- IFG  IGTترکیبی[C-IFG/IGT].

علاوه بر این، محققان اسکن‌های توموگرافی کامپیوتری اسپیرال (CT) را برای همه افراد مبتلا به زیرگروه‌های مختلف پیش دیابت برای اندازه‌گیری حجم بافت چربی احشاییانجام دادند.

سپس آنها این حجم بافت چربی احشاییرا با سایر معیارهای چربی بدن، از جمله شاخص تضعیف کبد(LAI)، اندازه ی دور باسن (HC)، اندازه ی دور کمر (WC) و نسبت WC/HC مقایسه کردند.

علاوه بر این، آنها روابط بین این معیارهای چربی بدن و مقاومت به انسولین را بررسی نمودند. آنها نتایج را بر اساس زیرگروه های خاص پیش دیابت طبقه بندی کردند و شاخص چاقی احشایی (VAI) را به طور جداگانه برای مردان و زنان محاسبه کردند.

برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، تیم تحقیقاتی از یک سری آزمون‌های آماری، از جمله آزمون‌هایMann-Whitney U  و Chi-squared برای مقایسه اطلاعات بین گروه‌های مورد مطالعه استفاده کردند. آستانه معناداری آماری 0.05p<  تعیین شد.

علاوه بر این، محققان یک تجزیه و تحلیل تک متغیره انجام دادند که مجموعه‌ای از متغیرها، از جمله نسبت W/H، BMI، WC، LAI، VAI، سطح و حجم VAT را برای ایجاد ارتباط بین شاخص‌های چاقی مبتنی بر CT و IR با شاخص حساسیت به انسولین ماتسودا را شناسایی کرد.

در نهایت، آنها یک رگرسیون خطی چندگانه متوالی را برای ارزیابی رابطه بین شاخص‌های اندازه‌گیری شده با CT و مدل هموستازی- مقاومت به انسولین(HOMA-IR)، با در نظر گرفتن متغیرهایی که در تجزیه و تحلیل تک متغیره معنی‌دار بودند، انجام دادند.

نتایج

گروه مطالعه شامل 78 فرد مبتلا به پیش دیابت با میانگین سنی 60 سال بود. در میان آنها، 46 نفر IFG و IGT ترکیبی(C-IFG/IGT) داشتند، در حالی که 32 نفرIFG ایزوله یاIGT ایزوله(I-IFGیا I-IGT)داشتند که به ترتیب 59% و 41% از گروه را تشکیل می دادند.

افراد مبتلا بهC-IFG/IGT ، سطوح بالاتری از چاقی احشایی را نشان دادند، همانطور که توسط مقادیرشاخص چاقی احشایی آنها نشان داده شد. همچنین سطح HOMA-IR و HbA1c سرم آنها به طور قابل توجهی افزایش داشت. با این حال، در مقایسه با افراد دارای I-IFG یا I-IGT، آنها تمایل کمی کمتر در شاخص حساسیت به انسولین ماتسودا و نتایج  HOMA-beta نشان دادند، البته این تفاوت ها از نظر آماری معنی دار نبودند.

علاوه بر این، در افراد مبتلا بهC-IFG/IGT ، نسبت W/H، اندازه ی دور کمر(WCs)، سطح و حجمVAT  و مقادیرشاخص چاقی احشاییدر مقایسه با دو زیرگروه دیگر پیش دیابت، به طور قابل توجهی بالاتر بودند. قابل ذکر است، همچنین مقادیر LAI آنها بطور قابل توجهی پایین تر بود.

تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که در حالی که حجم VAT یک عامل مهم برای شاخص حساسیت به انسولین ماتسودا بود، نسبت W/H و حجمVAT ، پیش‌بینی‌کننده مستقل HOMA-IR در افراد مبتلا به پیش دیابت بودند.

در طول تجزیه و تحلیل زیر گروهی، ارتباط بین شاخص های مورد مطالعه در گروه های I-IFG یاI-GT  معنی دار بود. در مقابل، ارتباط بین بسیاری از شاخص های چاقی در گروه C-IFG/IGT ناهمگون یا ناچیز بود.

قابل ذکر است، در این مطالعه، همبستگی بین بیشتر شاخص‌های ارزیابی‌شده در بین افراد مبتلا به C-IFG/IGT به جز حجم VAT مبتنی بر CT و اندازه‌گیری LAI کاهش یافت، که همبستگی معنی‌داری با سایر شاخص‌های چاقی نشان داد.

علاوه بر این، محققان بر استفاده از تصاویر CT شکم برای اندازه‌گیری VAT تأکید کردند، زیرا اطلاعات قلبی متابولیکی بیشتری را در مورد شرکت‌کنندگان در مطالعه بدون قرار گرفتن در معرض تشعشع اضافی ارائه می‌کرد.

نتیجه گیری

این مطالعه بر اهمیت استفاده از حجم VAT اندازه گیری شده با CT به عنوان ابزاری ارزشمند برای ارزیابی عوامل خطر دیابت نوع 2 (T2D) در افراد مبتلا به پیش دیابت تاکید کرد.

در مقایسه با سایر معیارهای چربی بدن، حجم VAT ارتباط قوی با مقاومت به انسولین (IR)، یک عامل حیاتی در مسائل بهداشتی مرتبط با چاقی نشان داد. این ارتباط بدون در نظر گرفتن زیر انواع خاص پیش دیابت، وجود داشت.

این یافته‌ها با تحقیقات قبلی که به طور مداوم حجم VAT را به عنوان یک پیش‌بینی‌کننده قوی‌تر چربی اضافی احشایی مرتبط با پیش دیابت و T2Dشناسایی می‌کردند، مطابقت دارد.

علاوه بر این، حجم VAT و شاخص تضعیف کبد (LAI) به طور قابل توجهی با سایر شاخص های متابولیک مورد مطالعه در سه زیرگروه پیش دیابت، مرتبط بودند.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20231024/CT-measured-VAT-volume-key-in-assessing-diabetes-risk-in-prediabetic-individuals.aspx